چهارشنبه ۱۲ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
وحید شقاقی شهری:
موضوع دریافت مالیات از نقل و انتقالات مالی، کارتخوان‌ها و... این روز‌ها منشأ بحث‌های فراوانی در جامعه شده است. گروهی از تحلیلگران معتقدند این نوع گزاره‌های مالیاتی نه تنها کمکی به بهبود ساختار‌های اقتصادی و معیشتی جامعه نمی‌کند، بلکه خود به عاملی برای نوسانات تورمی و افزایش نارضایتی‌های عمومی در جامعه می‌شود. توسعه پایه‌های مالیاتی بدون ایجاد ارتباط نظام‌مند باعث افزایش نارضایتی در کشور می‌شود. در کشور‌های توسعه یافته، مالیات وظیفه درآمدزایی برای دولت را ندارد، بلکه وظیفه مهم نظام‌های مالیاتی بازتوزیع ثروت در جامعه است. در کنار بحث بازتوزیعی ثروت، مالیات وظیفه حمایت از تولید و جلوگیری از فعالیت‌های مخل تولید را هم دارد. این در حالی است که مالیات در ایران تنها به عنوان گزاره درآمدزای دولت به کار می‌رود. در ایران، اما هیچ نقشه راهی برای حمایت از تولید با استفاده از نظام مالیاتی وجود ندارد.
کد خبر: ۳۹۰۲۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۹
هشدار امنیتی- اجتماعی؛
بخش کوچکی از جمعیت ایران یعنی حدود هشت درصد ایرانی‌ها، ثروتمند هستند. نکته درخور توجه آنکه ثروت ثروتمندان ایرانی با رشد خیره‌کننده افزایش یافته است و در مقابل جمعیت فقیر ایران در عرض سه سال دو برابر شده است.
کد خبر: ۳۷۶۵۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۱
ریشه کنی فقر!
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران، دو هفته به پایان سال ۱۴۰۰ خورشیدی، دستور داد که فقر مطلق در ایران، تا پیش از سال ۱۴۰۱ ریشه‌کن شود. این دستور و این شکل از برخورد با موضوعِ فقر بی‌اندازه حاشیه‌ساز و دستمایه انتقاد و حتی شوخی قرار گرفت.
کد خبر: ۳۷۶۱۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۱۳
سیاستگذاری رئیسی؛
نظام اداره کشور فاقد حداقل قابلیت‌های لازم برای سیاستگذاری اقتصادی است؛ یعنی قابلیت‌های نهادی مورد نیاز برای تدوین یک سیاست، اجرای آن، ارزیابی نتایج و بهبود آن را ندارد. انبوهی از معضلات اقتصادی را می‌توان برشمرد که لاینحل باقی مانده‌اند از مسائل ملموسی مانند یارانه‌ها، تورم، نرخ ارز، تعرفه‌های گمرکی و... گرفته تا مسائلی بنیادین و کلان نظیر خصوصی‌سازی، آزادسازی، نقش دولت در اقتصاد، بازرگانی خارجی و بسیاری مسائل دیگر؛ بلاتکلیف ماندن این موضوعات نشانه این است که ما چیزی به اسم سیاستگذاری نداریم.
کد خبر: ۳۷۵۵۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۲
کمال اطهاری، پژوهشگر توسعه:
کمال اطهاری پژوهشگر توسعه یادآور شد: سیاست‌های اجتماعی که در دولت خاتمی مانند طرح جامع مسکن به تصویب رسیده بود، در دولت احمدی نژاد به صورت کلی کنار گذاشته شد و طرحی مانند مسکن مهر جایگزین آن شد که بیش از ۴۰ درصد منابع و سرمایه‌های کشور را بلعید، در ادامه نیز با اجرای این سیاست‌ها سرمایه‌داری رانتی در دولت احمدی‌نژاد شکل گرفت، از سویی این سیاست‌ها به هیچ عنوان جنبه نئولیبرال نداشت، زیرا نئو لیبرالیسم به ذات خود روح خبیث نیست، ولی نئولیبرالیسم به صورت مضحک و خطای مطلق در ایران به اجرا درآمد، که از دل آن یک بورژوازی رانتی به وجود آمد که از همان بیماری هلندی سرچشمه گرفته بود.
کد خبر: ۳۷۳۶۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۵
درآمد‌های مالیاتی؛
با افزایش تورم در یکی، دو سال اخیر، قیمت «اسمی» بسیاری از کالاهای سرمایه‌ای نیز رشد کرده است. به‌طور مثال، فردی که امروز یک خودروی معمولی ساخت داخل به قیمت ۵۰۰ میلیون تومان دارد؛ لزوما فردی ثروتمند نیست. بلکه افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی موجب شده تا قیمت کالایی که او استفاده می‌کند بالاتر برود. در حالی که قیمت «واقعی» این کالا برخلاف قیمت «اسمی» آن بسیار کمتر از چیزی است که در بازار دیده می‌شود. این تفاوت در قیمت اسمی و واقعی موجب می‌شود تا تغییر خودرو یا مسکن در عرض یکی، دو سال به کاری بسیار سخت تبدیل شود. نکته جالب در این میان این است که در سال آینده قرار است از خودرو یا مسکن نیز مالیات گرفته شود.
کد خبر: ۳۶۹۹۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۰
نابرابری؛
در جمع سیاست‌مدار‌ها و اقتصاددان‌ها، وقتی صحبت از سنجش نابرابری می‌شود، «ضریب جینی» پای ثابت اغلبِ تحلیل‌هاست. آن‌ها، برای دفاع از وضع موجود، معمولاً می‌گویند ضریب جینی ثابت مانده است. اما انگس دیتون، برندۀ نوبل اقتصاد، به همراه همسرش آنه کیس، می‌گوید ضریب جینی می‌تواند برای سال‌ها تکان نخورد و درعین‌حال نظام‌های اجتماعی مثل نظام سلامت و آموزش روزبه‌روز به شکاف طبقاتی دامن بزنند. آنگاه محاسبۀ دقیق اعشار این شاخص هیچ سودی نخواهد داشت. ضریب جینی چگونه مؤلفه‌های اساسی نابرابری را نادیده می‌گیرد؟
کد خبر: ۳۶۸۰۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۷
«پیروزی دولت بزرگ»
مجله اکونومیست در تازه‌ترین جلد خود عنوان «پیروزی دولت بزرگ» را به کار برده و اشاره می‌کند بر خلاف آموزه‌های اقتصاددانان آزادی‌خواه، مسیر اقتصادهای پیشرفته به سمت بزرگ‌تر شدن دولت‌ها بوده است. اتفاقی که در میان‌مدت نه تنها رفاه اقتصادی شهروندان به دلیل ناکارآمدی بوروکراسی دولتی را کاهش می‌دهد، بلکه آزادی فردی را به دلیل افزایش کنترل حکومت‌ها تضعیف می‌کند. این هفته‌نامه، ریشه‌های معضل دولت بزرگ و راهکارهای احتمالی رهایی از آن را در دو گزارش مفصل بررسی کرده که چکیده آن را در ادامه می‌خوانید.
کد خبر: ۳۶۵۶۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۹
فاصله طبقاتی در جامعه؛
نظام اقتصادی ایران سه قلب کلیدی دارد، نظام بانکی، نظام مالیاتی و نظام یارانه‌ای. همان‌طور که وظیفه یک قلب سالم پمپاژ کردن خون به همه ارگان‌های بدن است و اگر نتواند به درستی خون را پمپاژ کند برخی از اندام‌های بدن از کار می‌افتند، نظام یارانه‌ای نیز اگر نتواند به درستی یارانه‌ها را بین دهک‌های درآمدی توزیع کند، برخی از گروه‌های جامعه بیشتر از سایرین منتفع می‌شوند و برخی نیز به دلیل این توزیع نامناسب فقیر و فقیرتر می‌شوند.
کد خبر: ۳۵۹۸۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۸
استاد اقتصاد دانشگاه خوارزمی؛
تیم اقتصادی دولت باید تلاش کند که ریشه‌های تورم را مهار کند و برای سال‌جاری بتوانیم تورم را تا حدودی کنترل کنیم، چون در اقتصاد تورمی فشار تورم به دهک‌های کم درآمد وارد می‌شود. علت این موضوع هم این است که سه نظام بازتوزیع ثروت و درآمد به‌درستی عمل نمی‌کند.
کد خبر: ۳۵۹۰۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۲
هم سفره مردم باشیم؛
توزیع عادلانه درآمد همواره از مهم‌ترین مباحث در اقتصاد کشور‌های مختلف جهان است. شاخص‌های نابرابری، معیاری برای ارزیابی عملکرد اقتصادی کشور‌ها درباره توزیع درآمد محسوب می‌شود. روند تغییرات ضریب جینی در کل کشور نشان‌دهنده روند افزایشی این شاخص در سال‌های ۹۲ تا ۹۹ است.
کد خبر: ۳۵۷۳۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۱۰
چهار توصیه اقتصادی؛
در دوبت سیزدهم مشکلات باید حل شوند و رفاه مردم تامین گردد. رهبر انقلاب در مراسم تنفیذ توصیه‌هایی داشتند؛ توصیه‌ها عبارتند از: برداشتن موانع از سر راه تولید، تقویت پول ملی، توانمندسازی قشر‌های متوسط و ضعیف و تبیین اینکه دولت سیزدهم مظهر رفاه باشد. نباید فراموش کنیم که اصلی‌ترین ماموریت دولت سیزدهم در حوزه اقتصاد است و اصلی‌ترین انتظار مردم از دولت هم تامین معیشت آنهاست.
کد خبر: ۳۵۳۵۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۳
وحید شقاقی‌شهری:
رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی گفت: میانگین تورم دهه ۹۰، ۲۴ درصد بود که جزء بالاترین تورم‌ها از دهه ۴۰ هجری شمسی تاکنون است و در حوزه رشد نقدینگی نیز با رشد نقدینگی ۲۸ درصد، میانگین دهه ۹۰ بالاترین رشد نقدینگی درطول دهه‌های گذشته است، لذا در حوزه سیاست‌های پولی و بانکی هم توفیق چندانی در دوره دولت فعلی نداشته‌ایم.
کد خبر: ۳۴۳۱۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۹
نظام مالیاتی تزئینی؛
نظام مالیاتی سه هدف عمده و اساسی را دنبال می‌کند؛ هدف اول اصلاح نظام درآمدی و بهبود وضعیت درآمدی دولت است. هدف دوم بازتوزیع ثروت است به طوری که از تمرکز ثروت به نفع گروه‌های خاص جلوگیری کند. هدف سوم نیز جلوگیری از فعالیت‌های مخرب تولیدی است. از آنجا که اقتصاد ایران از دهه ۵۰ به بعد متکی به درآمد‌های نفتی بوده، کمتر از ۳۰ درصد بودجه‌های عمومی دولت به مالیات وابسته بوده است.
کد خبر: ۳۴۱۷۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۰
تعریف اقتصاد سطح خانوار؛
پاسخ به این مساله (فقر) در یک مفهوم نهفته است و آن اقتصاد سیاسی است. «اقتصاد سیاسی» در هر کشور تعیین می‌کند حدود اقتصاد سطح خانوار (فرد) در چه مرز‌هایی تعریف شود و اینکه آیا حکمران باید از وارد شدن خانوار (فرد) به ورطه‌ی فقر پیشگیری کند یا خیر.
کد خبر: ۳۴۰۲۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۰
دهه‌ی ۹۰؛فرصت‌سوزی اقتصادی؛
وحید شقاقی عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی گفت: در حال حاضر تقریبا طبقه کارگر به ویژه در کلانشهرها، زیر خط فقر زندگی می‌کنند. امروز یک خانواده سه یا چهارنفره با هزینه خوراک و پوشاک و مسکن و آموزش و سلامت، میانگین ده میلیون تومان باید درآمد ماهیانه داشته باشد.
کد خبر: ۳۳۸۶۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۰۱
بر اساس مصوبه مجلس؛
بر اساس مصوبه نمایندگان مجلس شورای اسلامی تمامی مالکان خودرو‌های لوکس، که در پایان هر سال مجموع ارزش خودرو آن‌ها بالغ بر یک میلیارد تومان است، مشمول پرداخت مالیات سالانه خودرو شدند.
کد خبر: ۳۳۶۶۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۹
تاثیر مالیات بر رکود بازار
در شرایطی برخی طرح اخذ مالیات از خودرو‌هایی با ارزش ریالی بیش یک میلیارد تومان را عاملی برای کسادی بازار عنوان می‌کنند که براساس تعرفه اعلام شده، دارنده یک خودرو ۱.۵ میلیارد تومانی سالانه ملزم به پرداخت تنها پنج میلیون تومان یا مالک یک خودرو با ارزش ۴.۸ میلیارد تومانی در نهایت سالانه ۹۲ میلیون تومان مالیات خواهد پرداخت.
کد خبر: ۳۳۰۷۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۱۲
نقطه کور مالیاتی در بازار خودرو
مجلس در لایحه بودجه ۱۴۰۰ این امکان را برای دولت فراهم کرد تا از خودرو‌های لوکس مالیات دریافت کند.
کد خبر: ۳۳۰۴۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۱۰
تبعات مصوبه مالیاتی مجلس
مجلس در لایحه بودجه ۱۴۰۰ این امکان را برای دولت فراهم کرد تا از خودرو‌های لوکس مالیات دریافت کند. اما مشخص نیست هدف نمایندگان از ایجاد این مسیر جدید، کسب درآمد برای دولت است یا اینکه آن‌ها اهداف دیگری را دنبال می‌کنند. همچنین این دست مصوبات تبعاتی را برای بازار به‌دنبال دارد؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد این مصوبه نقاط کوری داشته باشد.
کد خبر: ۳۳۰۳۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۱۰